Neste verán ocorreu un grave accidente en Vigo. No momento de escribir este artigo aínda é un acontecemento recente e andan a debater de quen foi a responsabilidade de que pasara o que pasou. Non pretendo aquí entrar nese debate nin sequera na sinxela esixencia de responsabilidades e de investigación. Xa hai quen o fai, lexítima e atinadamente, e agardo que teñan éxito. Pretendo aproveitar para falar, por unha banda, de responsabilidades en xeral, e pola outra, de como se gastan os cartos públicos.
É moi habitual buscar responsabilidades individuais para o bo ou para o mao. Sobre todo na confrontación política pois, non sei por que motivo, unha dimisión ou un cese no bando adversario é considerado unha vitoria. Eu creo que existen responsabilidades individuais, mais normalmente non dunha soa persoa e non sempre son unicamente dos cargos políticos. A responsabilidade acostuma ser do conxunto do sistema. Iso non quere dicir que non haxa responsábeis con nome e apelidos, mais tamén debe ser cuestionada a estrutura, a organización e o propio modelo político, económico e técnico. Por exemplo, a responsabilidade das/os técnicas/os (un colectivo do que eu formo parte) é moi importante. Moitas veces desprezan a observación da xente. Moitas/os consideran que a técnica e a ciencia que estudaron está por riba da sabedoría popular acumulada durante séculos; algo que eu non comparto. Cando se proxectou a autovía do Cantábrico, a xente da comarca da Mariña Central e a Terra Chá, especialmente Mondoñedo e Abadín, advertiu de que non deberían levala polo alto do Fiouco porque era unha zona moi acometida ás néboas. Mais, por razóns que descoñezo, non lle fixeron caso ás/aos habitantes daquelas comarcas dun remoto sitio chamado Galiza. E así, hoxe, a autovía está pechada pola néboa case mais días dos que está aberta. Mais dá a impresión de que non se aprende dos erros.
É moi habitual tamén que se empreguen os cartos públicos en obras que poidan lucir e inaugurarse. Mais despois apenas se gasta no mantemento, porque non se pode vender da mesma maneira. Unha vez escoitei a un alcalde queixarse de que a súa xestión non era recoñecida mentres que a doutro era louvada. Dicía máis ou menos: «claro, eu fixen obras fundamentais para a cidade pero están baixo terra e non se ven, mentres que el fixo menos pero son visíbeis ». Algo de razón tiña neste aspecto concreto. O mantemento das obras é dese tipo de gastos que algunha (ou moita) xente considera que son cartos tirados desde o punto de vista da rendibilidade política. Porén, é fundamental para a calidade de vida e a seguridade.
En resumidas contas, un novo accidente, e xa empezan a ser demasiados. Agardo que se determinen as causas e as responsabilidades que houbese, e, sobre todo, agardo que se recuperen sen demasiadas secuelas as 428 persoas feridas das que se ten coñecemento no momento de escribir este artigo.